I. Deva Raya
I. Deva Raya, 1406-1377 yılları arasında Vijayanagar İmparatorluğu’nu yöneten, Sangama Hanedanı’ndan hükümdar. II. Harihara’nın ölümünden sonra onun oğulları arasında Vijayanagar tahtı için gerçekleşen mücadeleden Deva Raya galip çıktı. I. Deva Raya oldukça güçlü ve becerikli bir liderdi. Yaptırdığı sulama çalışmalarıyla meşhur olmuştu.[1] Vijayanagar ordusunu süvarilere verdiği önem ve istihdam ettiği Türki okçularla geliştirmiştir.[2] İtalyan gezgin Niccolo de Conti tarafından Hindistan’ın en güçlü kralı olarak tanımlanmıştır.[2]
Sulama çalışmaları ve idari yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]İmparatorluk başkenti Vijayanagar’ın 15. yüzyılın en büyük şehirlerinden biri haline gelmesinde I. Deva Raya’nın önemli rolü vardır. Şehre sağlanan su tedarikinin hem içme suyu hem de sulama suyu amacıyla kullanılmasının başkentin gelişmesini kısıtladığının farkına vararak 1410 yılında Tungabhadra Nehrine bir baraj inşa ettirmişti.[1] Bu barajın tarımsal üretime katkısı büyük olmuştur. Bir diğer icraatı da su yoksunluğu çeken başkente Tungabhadra nehrinden su sağlamak amacıyla yaptırdığı 24 kilometre uzunluğındaki su kemeridir.[3]
Askeri seferler
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Deva Raya saltanatı sırasında Telangana’daki Velamalar, Bahmani sultanı Gulbarga ve Kondavidu Reddileri ile Kalinga Gajaptileri ile mücadele halinde oldu. Bu mücadelelere rağmen Deva Raya kendi kontrolündeki toprakları korumayı bildi. Reddi Krallığı’ndaki kargaşa sırasında Warangal ile Reddi topraklarını paylaşmak amacıyla bir antlaşma yaptı.[4] Warangal’ın Behmeni Sultanlığı tarafından kopup Vijayanagar tarafına geçmesi, Dekkan’daki güç dengelerini değiştirdi. Bu olaydan sonra Deva Raya, Bahmani sultanı Firuz Şah ile yaptığı savaşı ezici bir üstünlükle kazandı, Krişna Nehrinin ağzına kadar olan merkezi bölgeyi ilhak etti ve Panugal’ı ele geçirdi.[4][5]
Ölümünden sonra Vijayanagar tahtına oğulları Ramachandra Raya ve Vijaya Raya geçti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Medieval Deccan History: Commemoration Volume in Honour of Purshottam; A. Rā Kulakarṇī, M. A. Nayeem, Teotonio R. De Souza s.106
- ^ a b Columbia Chronologies of Asian History and Culture, John Stewart Bowman s.271
- ^ India History, V.K Agnihotri B-150
- ^ a b Medieval India: From Sultanat to the Mughals-Delhi Sultanat, Satish Chandra s.180
- ^ History of Medieval India: From 1000 A.D. to 1707 A.D., Radhey Shyam Chaurasia s.109
- Dr. Suryanath U. Kamat, Concise history of Karnataka, MCC, Bangalore, 2001
| Önce gelen: II. Bukka Raya |
Vijayanagar İmparatoru 1406-1422 |
Sonra gelen: Vira Vijaya Bukka Raya |